Nhắc đến một trong những loại trà đặc sản của Việt Nam có lẽ chúng ta không thể bỏ qua trà Shan Tuyết. Cây chè Shan tuyết luôn có những đặc trưng rất riêng mà không phải ở bất kỳ loại chè nào cũng có thể tìm thấy. Bằng hương vị thơm ngon, mùi hương thoang thoảng, Shan tuyết đang dần trở thành loại trà được ưa chuộng trên thị trường hiện nay.
Trà shan tuyết là gì? Đặc điểm nhận biết trà shan tuyết
Trà Shan Tuyết là gì?
Trà Shan Tuyết (chè Shan Tuyết) là dòng cây trà có tuổi thọ cao, đặc điểm dễ nhận thấy đó là búp to, màu trắng xám, đồng thời, phía dưới các lá trà và búp có phủ một lớp lông tơ mịn, màu trắng. Chính bởi đặc điểm này mà nó tên gọi là trà tuyết.
Theo nhiều nghiên cứu thì trong các loại trà ở việt Nam thì trà Shan Tuyết là loại có dược tính cao nhất và là loại trà sạch khi không sử dụng bất kỳ loại hóa chất nào trong suốt quá trình sinh trưởng và phát triển.
Đặc điểm nhận dạng Trà shan tuyết
– Trà Shan Tuyết có mùi thơm rất đặc trưng và dịu nhẹ của trà, hương tựa mùi khói bếp. Ngoài ra, nó cũng có vị chát nhẹ và hậu vị ngọt rất sâu.
– Quan sát trà Shan Tuyết sẽ thấy đặc điểm nhận dạng cụ thể nhất đó là cánh trà rất to có màu trắng bạc và nhiều lớp lông tơ bao phủ cánh trà.
– Đối với chè Shan Tuyết sau khi pha, sẽ có nước màu mật ong vàng sánh rất đặc trưng.
Tìm hiểu về nguồn gốc của trà shan tuyết
Nhiều người thắc mắc về nguồn gốc của loại trà này từ đâu? theo lời kể của bà con bản địa thì chỉ biết đây là những “cụ trà” đã có từ rất lâu và được người dân vùng cao nước ta thu hoạch, chế biến.
Trà Shan Tuyết là loại trà mọc thành dạng cây cổ thụ có chiều cao lên đến vài trăm mét, khi thu hoạch, người ta phải trèo lên cây mới có thể hái được trà, một số thân cây chè Shan Tuyết phải đến vài người ôm mới hết.
Là loại trà có khả năng sinh trưởng và phát triển ở các khu vực với độ cao hơn 1200 mét và tồn tại trong điều kiện có mây mù bao phủ quanh năm.
Về phân bố, cây trà này xuất hiện nhiều nhất ở phía Bắc Việt Nam, nơi có những dãy núi cao, đặc biệt là khu vực Tà Xùa, Yên Bái, Suối Giàng, Sơn La và không thể kể đến cái nôi của chè Shan Tuyết chính là vùng chè Hà Giang.
Quy trình thu hái và chế biến trà cổ thụ shan tuyết
Để có được các sản phẩm chè Shan Tuyết thành phẩm mà chúng ta vẫn thấy trên thị trường trà cả nước, đòi hỏi phải trải nhiều công đoạn khác nhau gồm thu hái và chế biến thành phẩm.
1. Cách hái trà Shan Tuyết
– Đầu tiên, trà Shan Tuyết được người dân thu hái thủ công, trèo lên trên các thân cây trà cổ thụ và hái những đọt trà non nhất. Thông thường việc thu hái trà sẽ diễn ra vào sáng sớm khi sương mai còn để có thể đảm bảo trà được ngon nhất.
2. Phơi héo trà Shan Tuyết
– Quá trình làm héo nhẹ trà Shan Tuyết được hiện bằng cách là phơi héo tự nhiên trên nia hoặc trải ra bạt. Mục đích của công đoạn làm héo này để làm trà bớt nước, tạo độ dẻo tự nhiên
3. Sao trà/vò trà
Sao trà, vò trà là công đoạn tiếp theo mà người chế biến trà Shan Tuyết sẽ thực hiện sau khi đã làm héo trà. Việc sao trà có thể thực hiện trên chảo gang truyền thống hay cho vào các lò tôn quay để quay. Sau khi trà đã sao xong, cánh trà lúc này sẽ rất mềm và tơi. Cho trà ra nia và bắt đầu vò. Vò cho các cánh trà săn lại với nhau rồi tiếp tục sao. Trà thành phẩm sẽ xốp, giòn và khô lại.
4. Đóng gói bảo quản trà Shan Tuyết
Đây là khâu cuối cùng trong quy trình chế biến trà Shan Tuyết, sau khi trà đã được vò và sao xong, người ta tiến hành bỏ đi các vụn trà và đóng thành gói với nhiều trọng lượng khác nhau, hút chân không đối với sản phẩm.
Các loại trà shan tuyết nổi tiếng ở nước ta? Trà shan tuyết vùng nào ngon nhất?
Các loại trà Shan Tuyết này được thu hoạch và chế biến từ những vùng trà khác nhau, mang đầy đủ đặc trưng của chính vùng đó và tạo nên tên tuổi gắn liền với nơi sản xuất.
Trà shan tuyết cổ thụ Suối Giàng – Yên Bái
Được thu hoạch từ những cây trà cổ thụ có tuổi đời lên đến 300 năm của vùng Suối Giàng, Văn Chấn, Yên Bái. Trà Shan Tuyết ở đây được ví như một loại thảo dược được người ta tìm mua nhiều nhất. Sở hữu trọn vẹn những ưu ái từ thiên nhiên cùng địa hình nơi vùng núi này, người dân ở đây đã thu hoạch những đọt trà non, ngon nhất để làm nên tên tuổi vùng trà Suối Giàng.
Chè Shan Tuyết cổ thụ Suối Giàng mang rất nhiều công dụng đối với sức khỏe con người và với hương vị thơm ngon vốn có, đã nhanh chóng trở thành sản phẩm được đánh giá cao trên thị trường trà Shan Tuyết các vùng.
Trà shan tuyết Tà Xùa – Sơn La
Người ta biết đến loại trà này như một loại đặc sản nổi tiếng bậc nhất nước ta bởi nó mang nhiều đặc điểm rất riêng mà không phải ở bất kỳ loại trà nào cũng có thể tìm thấy.
Trà Shan Tuyết Tà Xùa có cánh trà phủ một lớp lông tơ trắng, sờ vào sẽ cảm nhận được sự cứng cáp của nó. Hương khói bếp thoang thoảng, cùng vị chát êm và hậu vị ngọt rất sâu của trà Tà Xùa là điều mà những người thưởng trà khó lòng quên được khi đã một lần nếm thử.
Ngày nay, sản xuất chè Shan Tuyết Tà Xùa đã có sự can thiệp của các biện pháp công nghiệp để thay cho việc làm thủ công, nhằm đáp ứng nhu cầu lớn của thị trường.
Trà shan tuyết Hà Giang
Chè ở đây là những cây có tuổi thọ cao, hình thành từ rất sớm. Trà Shan Tuyết Hà Giang có thể được nhận biết bởi những cánh trà rất đẹp và săn chắc. Màu của trà Shan Tuyết Hà Giang sau khi pha ra vẫn có màu đặc trưng của trà shan tuyết, màu vàng ong đẹp mắt. Hương vị chè vẫn giữ nguyên hương vị núi rừng tây bắc rất đặc trưng.
Một số loại chè shan tuyết cổ thụ khác (điện biên, lai châu, thái nguyên,…)
Ngoài ra, khi nhắc đến chè Shan Tuyết, cũng không thể bỏ qua các loại chè Shan Tuyết cổ thụ khác như chè Shan Tuyết Lai Châu, chè Shan Tuyết Điện Biên, chè Shan Tuyết Thái Nguyên,…Mỗi một vùng chè sẽ mang một đặc điểm rất riêng và tùy thuộc vào điều kiện tự nhiên, khí hậu mà cây chè mỗi vùng sẽ cho ra thành phẩm một hương vị và màu sắc riêng biệt. Chè Shan Tuyết tại các vùng này hiện đang là sản phẩm ưa chuộng của thị trường và được đông đảo khách hàng tin tưởng, lựa chọn sử dụng.
Cách pha trà shan tuyết cổ thụ
Trà Shan Tuyết khi được pha đúng cách mới có thể lột tả hết hương vị đậm đà thơm ngon cũng như phát huy được toàn bộ công dụng có lợi của nó đối với sức khỏe con người. Với các trà nhân, việc pha trà Shan Tuyết có lẽ đã không còn quá xa lạ, tuy nhiên với một số người lần đầu uống trà thì việc pha trà Shan Tuyết cổ thụ như thế nào cũng là một câu hỏi chúng tôi nhận được khá nhiều.
– Để pha trà Shan Tuyết bạn cần chuẩn bị đầy đủ các loại dụng cụ cần thiết như: nước sạch, ấm chén, ấm đun,..
– Công đoạn pha trà sẽ bắt đầu từ việc lấy một lượng trà vừa đủ cho vào ấm. Đồng thời, đun sôi nước và sau đó cho nước vào ấm đợi 25 giây để trà nở ra và có thể sử dụng.
– Có hai lưu ý quan trọng với việc pha trà Tuyết Shan đó là tránh lấy quá nhiều trà, vì trà đậm sẽ gây chát và dễ bị say. Lưu ý thứ hai đó là nước đun sôi 100 độ có thể sẽ làm khét trà. Vì vậy khi đun nước sôi xong, bạn nên để nước nguội lại vào khoảng 95 độ C mới pha trà, như vậy sẽ giữ được hương vị trà một cách trọn vẹn nhất.
Cách bảo quản trà shan tuyết cổ thụ
Một số lưu ý khi bảo quản trà Shan Tuyết mà bạn cần biết:
– Môi trường bảo quản trà là nơi thoáng mát, khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp và nơi ẩm mốc.
– Không để trà nơi có các mùi mạnh khác, tránh gây mất mùi hương của trà.
– Nhiệt độ cao quá cũng sẽ làm mất đi hương vị vốn có của trà Shan Tuyết.
– Nên bảo quản trà ở các loại hũ thủy tinh hoặc các loại hộp bảo quản trà chuyên dụng.
– Sau khi lấy trà ra sử dụng, đậy kín nắp và không để lại các vật dụng lấy trà vào trong hộp.
Kết luận
Để thưởng thức được loại trà Shan Tuyết thơm ngon, bạn cần hiểu rõ thông tin về loại trà này để tìm mua đúng sản phẩm chất lượng cũng như các quy trình về chế biến, cách pha trà. Một số lưu ý khi bảo quản sản phẩm cũng sẽ giúp bạn đảm bảo được hương vị trà không bị ảnh hưởng.
Những thông tin chi tiết khác về chè Shan Tuyết bạn cũng có thể tham khảo thêm tại vitas.org.vn.
